Het ene miljard is het andere niet Het voorstel van de partij Groen om een welvaartgarantie in te voeren, om zo structureel de armoede te bestrijden, wordt door velen als een luchtkasteel omschreven.
Eenvoudig gezegd komt het hier op neer: de uitkeringen worden verhoogd tot aan de armoedegrens. Om het verschil tussen uitkeringsgerechtigden en werkenden niet te klein te laten worden krijgen de werkenden met een laag inkomen een bonus tot het gemiddelde mediaan inkomen. Het planbureau rekende uit dat dit plan 9 miljard euro zou kosten en gekoppeld aan de andere fiscale maatrelen die de partij voorstelt, die voor meer inkomsten moeten zorgen, werd dit plan als realistisch omschreven.
Toch wordt er moord en brand geschreeuwd. Mensen zouden aangespoord worden tot inactiviteit en de sociale mobiliteit zou tot stilstand komen. Voorbijgegaan wordt aan de terugverdieneffecten en het feit dat een betere levensstandaard mensen aanzet om hun leven terug in handen te nemen. Dit blijkt uit experimenten met een beperkt basisinkomen in het buitenland. Het activeringsbeleid blijft behouden, er zal immers steeds een restgroep blijven bestaan, vaak getekend door een traumatisch verleden, die begeleiding zal blijven nodig zal hebben.
Groen zal door zich te richten op armoedebestrijding geen stemmen bijwinnen, klinkt het cynisch. Alsof stemmen winnen de enige drijfveer zou zijn om aan politiek te doen. Een partij die opkomt voor een maatschappelijk project, mag het even?
Los van dit alles is de vaststelling dat er twee maten en twee gewichten worden gehanteerd.
Neem nu het bouwen van een nieuwe kerncentrale, in het midden latend of dat dit wenselijk is of niet. In het beste scenario kost de bouw ongeveer 10 miljard en loopt de duurtijd, voorbereidingstijd inbegrepen op tot 10 jaar. Voorbeelden in het buitenland zijn allesbehalve geruststellend. De kerncentrale in het Britse Hinkly Point, kostprijs geraamd op 18 miljard euro, gaat 30 miljard kosten en zal pas in 2027 opgeleverd worden, tien jaar later als voorzien. Ook in Frankrijk en Finland loopt de kostprijs ver boven het geraamde budget. Met jaren vertraging bovendien. De miljarden die het verwerken van het radioactief afval de samenleving tientallenjaren gaat kosten komt zelden ter sprake.
Het ene miljard is het andere niet.
Neem nu het voornemen om de investeringen in defensie te laten toenemen tot 2% van het BNP. Dit gaat vele miljarden kosten, in het midden latend of dat dit wenselijk is of niet, er worden weinig vragen over gesteld. Nochtans zegt men al jaren dat er geen geld meer is.
Amerika, met een gigantische schuldenlast, blijft tientallen miljarden vinden om Oekraïne te steunen en zal dit blijven doen zolang het nodig is zegt men. Kan best, maar de armoede bestrijden, dat is andere koek.
En wie gaat dat alles betalen? Gaan de rijken, en zeker de wapenhandelaars, nog rijker worden en de armen armer? Het zou een verkiezingsthema moeten zijn.
Of is het zoals politicoloog Tim ’S Jongers zegt in zijn boek, ‘Armoede uitgelegd aan mensen met geld’: Armoede zal maar structureel opgelost worden als mensen met geld eerst naar zichzelf kijken.
Hebben we het over armoedebestrijding dan is het duidelijk:
het ene miljard is het andere niet.